Theodor Franz Eduard Kaluza, urodzony 9 listopada 1885 roku w Opolu, był niemieckim matematykiem i fizykiem, który zmarł 19 stycznia 1954 roku w Getyndze. Jego prace są szczególnie cenione za próby unifikacji ogólnej teorii względności z elektromagnetyzmem, wykorzystujące do tego celu koncepcję przestrzeni pięciowymiarowej.
Kaluza stał się znany w kręgach naukowych dzięki swojemu innowacyjnemu podejściu do fizyki teoretycznej, łącząc zarówno matematyczne, jak i fizyczne aspekty problemów związanych z grawitacją i elektromagnetyzmem. Jego badania w tej dziedzinie stanowiły ważny krok w kierunku zrozumienia fundamentalnych praw rządzących naszym wszechświatem.
Życiorys
Theodor Kaluza przyszedł na świat jako syn Maxa Kaluzy (1856–1921), który pełnił funkcję profesora anglistyki w Królewcu, oraz Amalii Zaruby (1850–1924). Zgodnie z zapisami w metrykach, jego narodziny miały miejsce w Opolu, a chrztu udzielono mu w miejscowym kościele katedralnym (Podwyższenia Krzyża św.).
Kaluza spędził swoje wczesne lata w domu przy ulicy Fesselstrasse 9 (obecnie Strzelców Bytomskich 9) na Wyspie Pasiece. W wieku trzech lat przeprowadził się z rodzicami do Królewca, gdzie kontynuował naukę, kończąc studia i broniąc doktorat z fizyki. Jego dysertacja nosiła tytuł „Die Tschirnhaustransformation algebraischer Gleichungen mit einer Unbekannten”, a obronił ją na Uniwersytecie w Królewcu w 1907 roku.
W swojej karierze Kaluza skupił się na badaniach dotyczących grawitacji oraz fal elektromagnetycznych, z wykorzystaniem pięciowymiarowej przestrzeni. Jego dokonań można doszukiwać się w pracach nad teorią Kaluzy-Kleina, która starała się połączyć grunty teorii względności z elektromagnetyzmem poprzez dodanie dodatkowego wymiaru. Prace te prowadził przynajmniej od 1919 roku. Pomimo pierwotnego braku uznania, jego koncepcja zaczęła zyskiwać na znaczeniu w kontekście współczesnej teorii strun.
Warto podkreślić, że Kaluza był osobą o niezwykłych umiejętnościach lingwistycznych, będąc poliglotą, znał bowiem 16 języków obcych.
Przypisy
- Folkerts M. Kaluza, Theodor W: Neue Deutsche Biographie Bd 11 (1977) r., s. 76.
Pozostali ludzie w kategorii "Nauka i edukacja":
Joachim Glensk | Elżbieta Ostrowska (ekonomistka) | Cezary Specht | Dawid Bączkowicz | Jan Zielonka | Janusz Kyzioł | Lech Nijakowski | Piotr Garbaczewski | Alfred Steinert | Rafał Matwiejczuk | Joanna Filipczyk-Topolnicka | Miłosz Michał Sołtys | Mariusz Pawelec (historyk) | Aleksander Kościów | Jan Cieśliński (fizyk) | Maria Żygadło | Herbert Czichon | Zbigniew Bereszyński | Marian Łukaniszyn | Carl MainkaOceń: Theodor Kaluza