Józef Madeja, urodzony 5 kwietnia 1899 roku w Opolu, to postać wybitna w polskim środowisku akademickim i pedagogicznym. Zmarł w 1975 roku w Katowicach, pozostawiając po sobie znaczące ślady w dziedzinie edukacji.
Jako nauczyciel i wykładowca akademicki, Madeja przyczynił się do rozwoju pedagogiki w Polsce, angażując się w kształcenie wielu pokoleń studentów. Jego praca miała wpływ nie tylko na teorię, ale także na praktykę nauczania, co czyni go ważną postacią w historii polskiej edukacji.
Życiorys
Józef Madeja urodził się w 1899 roku w Opolu, w rodzinie o mieszanym pochodzeniu polsko-niemieckim. Jego ojciec, Jan, był urzędnikiem pocztowym pochodzenia polskiego, natomiast matka, Jadwiga z domu Froehlich, była Niemką. Po ukończeniu szkół podstawowych oraz gimnazjum realnego w Opolu, rozpoczął pracę jako nauczyciel w Ochodzach, a następnie w Szczepanowicach oraz Chmielowicach. W 1921 roku przeniósł się do polskiej części Górnego Śląska, gdzie kontynuował karierę pedagogiczną, a równocześnie rozwijał swoje umiejętności na Uniwersytecie Jagiellońskim w Krakowie.
W wyniku ciężkiej pracy i wytrwałości, uzyskał tytuł magistra, a pod kierunkiem naukowym Stefana Szumana, na podstawie rozprawy porównawczej dotyczącej rozwoju językowego dzieci w Katowicach i Krakowie, uzyskał 12 grudnia 1937 roku stopień doktora nauk humanistycznych w zakresie pedagogiki. W latach 1938-1939 pełnił rolę wykładowcy w Państwowym Pedagogium w Katowicach, a w czasie II wojny światowej angażował się w tajne nauczanie.
Po zakończeniu wojny, w 1956 roku, Madeja wrócił do Opola i podjął pracę w Wyższej Szkole Pedagogicznej jako adiunkt w Katedrze Pedagogiki. Tytuł docenta przyznano mu 29 maja 1958 roku przez Centralną Komisję Kwalifikacyjną dla Pracowników Nauki. Od kwietnia 1959 roku przez dwa lata pełnił funkcję docenta w tej samej katedrze. Łącznie odbył 13 lat pracy na uczelni, prezentując imponujący dorobek naukowy składający się z ponad 50 prac.
W 1959 roku został wybrany dziekanem Wydziału Filologiczno-Historycznego, który powstał w wyniku przekształcenia Wydziału Filologicznego. W międzyczasie uzyskał stopień doktora habilitowanego, a jego aktywność przyczyniła się do wzmocnienia autorytetu uczelni oraz jej kompetencji naukowych, zwłaszcza po przyznaniu uprawnień do doktoryzowania. Madeja był także promotorem pierwszych prac doktorskich w Opolu i pełnił funkcję dziekana do 1962 roku.
Józef Madeja był pierwszym opolaninem, który 27 kwietnia 1962 roku uzyskał tytuł polskiego profesora nadzwyczajnego, a w 1968 roku tytuł profesora zwyczajnego. Jego życiową pasją stało się kształcenie kadry dla opolskiej uczelni. W 1962 roku, za swoje zasługi w obszarze nauki oraz organizacji życia akademickiego, został odznaczony Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski. Zmarł latem 1975 roku.
Przypisy
- Eleonora Sapia-Drewniak Józef Madeja (1899–1975)
- M. Borkowski, Pierwszy profesor. Józef Madeja (1899-1975), [w:] "Indeks" 2002, nr 7-8, s. 61.
- J. Madeja, Wspomnienia z mojej działalności w WSP w Opolu (1956-1969), [w:] "XX-lecie WSP w Opolu 1950-1970. Księga pamiątkowa", pod red. H. Borka i J. Jakubowskiego, Opole-Wrocław 1970, s. 257-262.
- S. Nicieja, Alma Mater Opoliensis. Ludzie, fakty, wydarzenia, Opole 2004, s. 61.
Pozostali ludzie w kategorii "Nauka i edukacja":
Winfried Lampert | Rafał Łuszczewski | Czesław Skierbiszewski | Carl Mainka | Marian Łukaniszyn | Zbigniew Bereszyński | Herbert Czichon | Maria Żygadło | Jan Cieśliński (fizyk) | Aleksander Kościów | Ewa Zaleska (polonistka) | Magdalena Ujma (historyczka) | Włodzimierz Promiński | Karol Grandek | Witold Potwora | Dariusz Ratajczak | Andrzej Ciuk | Jan Marcinkiewicz (ur. 1948) | Tadeusz Detyna | Rafał MatwiejczukOceń: Józef Madeja