Szymon Koszyk

---

Życiorys

Szymon Koszyk to postać, której życie wypełnione było wieloma istotnymi wydarzeniami. Ukończył szkołę nauczycielską, a także kształcił się we Włoszech. Pracował dla „Gazety Opolskiej” i „Der Weisse Adler”. W 1914 roku został wcielony do armii niemieckiej podczas I wojny światowej, biorąc udział w bitwie pod Verdun, gdzie odniósł poważne rany. Po zakończeniu działań wojennych w 1918 roku zdezerterował z niemieckiej armii i znalazł schronienie w Tarnowie. Tam miał okazję wyszkolić oddział, który zdobył austriackie koszary w swoim rejonie.

W 1919 roku Koszyk powrócił do Opola, a następnie został wydelegowany do Paryża jako konsultant na konferencję pokojową. Po I powstaniu śląskim zainicjował w Gosławicach utworzenie drużyny skautowej pod nazwą Towarzystwo Skautów Opolskich. Ta organizacja pozostała niezależna od promowanego przez Polski Komisariat Plebiscytowy Związku Harcerstwa Polskiego, mimo że podporządkowała się mu w kwestiach organizacyjnych.

W 1920 roku Koszyk zorganizował w Opolu pochód z okazji 3 maja, który zakończył się starciem z niemieckimi bojówkami. W późniejszych miesiącach, od sierpnia 1920 do lutego 1921, był dowódcą Polskiej Organizacji Wojskowej w powiecie opolskim. W III powstaniu śląskim kierował I batalionem opolskim i następnie pracował w sztabie podgrupy „Linke”. Warto zauważyć, że powstańcze oddziały tej grupy składały się głównie z niemieckojęzycznych Ślązaków, a Koszyk samodzielnie nie władał dobrze językiem polskim.

Do legendy powstańczej przeszła historia, w której w trakcie walk pod Opolem został schwytany członek organizacji „Orgesch”. Gdy błagał o litość, Koszyk zareagował w swoim stylu, wołając po niemiecku: „Du verfluchte Hund, sprich deutsch, ich verstehe nicht polnisch!” co w przetłumaczeniu oznacza: „przeklęty psie, mów po niemiecku, ja nie rozumiem po polsku!”.

W 1923 roku Koszyk został aresztowany w Frankfurcie nad Menem, oskarżony o szpiegostwo. Po trzech latach interwencja nuncjusza apostolskiego przyniosła skutek, pozwalając mu powrócić na Górny Śląsk. Od 1926 roku pracował w Urzędzie Wojewódzkim w Katowicach, a także redagował takie pisma jak „Tygodnik Ilustrowany”, „Zwrot” oraz „Polonię”.

W trakcie II wojny światowej Koszyk ukrywał się na Kresach oraz w Krakowie, będąc członkiem tajnej organizacji Nowy Węgiel. Od 4 maja 1945 aż do końca 1947 roku pełnił funkcję burmistrza Głuchołaz, gdzie wydał „Kalendarz Głuchołaski na rok 1946”. Po tej kadencji wrócił do Opola, gdzie kontynuował działalność w prasie.

Szymon Koszyk był współtwórcą Archiwum Miejskiego w Opolu i pracował tam w latach 1948–1951. Wcześniej, w latach 30. XX wieku, pełnił rolę archiwisty w Archiwum Biura Sejmu Śląskiego oraz w Archiwum Książąt Pszczyńskich w Pszczynie. Był członkiem Związku Literatów Polskich, Towarzystwa Rozwoju Ziem Zachodnich, Instytutu Śląskiego, ZBoWiD oraz Polskiego Towarzystwa Turystyczno-Krajoznawczego.

Na emeryturze spędził ostatnie lata swojego życia, która miała miejsce w 1957 roku. W 1971 roku został odznaczony Orderem Sztandaru Pracy I klasy. Niestety, zmarł w roku 1972, pozostawiając po sobie wybitne osiągnięcia zarówno w pracy społecznej, jak i kulturalnej.

Twórczość

Szymon Koszyk jest znanym autorem, którego twórczość zasługuje na uwagę. Jego debiut literacki miał miejsce w 1920 roku, gdy opublikował Pieśni Skautów Opolskich, które zyskały uznanie wśród czytelników.

Wśród jego kolejnych dzieł należy wymienić Pogwarki Opolski, w których zawarł gawędy oraz przyczynki dotyczące folkloru, odzwierciedlając bogactwo kulturowe regionu. Koszyk potrafił w piękny sposób oddać ducha opolskiego folkloru.

Nie mniej istotnym utworem jest Opolanie w bitwie pod Grunwaldem, który stanowi szkic historyczny, w którym autor zgłębia udział mieszkańców Opola w tym kluczowym wydarzeniu dla Polski. Dzieło to ilustruje zainteresowanie Koszyka historią i jego umiejętność łączenia faktów z wyrazistym stylem narracji.

---

Oceń: Szymon Koszyk

---