Kościół Bożego Ciała i św. Norberta jest rzymskokatolicką świątynią parafialną, znajdującą się przy placu Kościelnym 3 w Czarnowąsach. Ta piękna świątynia jest integralną częścią lokalnej społeczności i należy do Parafii Bożego Ciała i św. Norberta w Opolu-Czarnowąsach, która jest zlokalizowana w dekanacie Siołkowice, w obrębie diecezji opolskiej.
Warto zaznaczyć, że kościół ten ma istotne znaczenie historyczne. Dnia 2 kwietnia 1964 roku, jego wartość kulturowa została uznana, co zaowocowało wpisaniem go do rejestru zabytków województwa opolskiego pod numerem 762/64 (A-B). To świadczy o bogatej historii oraz architekturze, która przyciąga wielu odwiedzających.
Historia kościoła
W historii opolskiego kościoła parafialnego w Czarnowąsach można dostrzec długą i bogatą tradycję, sięgającą połowy XIII wieku. Obecna świątynia, dedykowana Bożemu Ciału i św. Norbertowi, ma za sobą wiele znaczących wydarzeń, które kształtowały jej oblicze.
W roku 1643, w trakcie okrutnych działań wojny trzydziestoletniej, kościół padł ofiarą pożaru spowodowanego przez szwedzkie wojska, co z miało tragiczne konsekwencje dla lokalnej społeczności. Jednak już w 1653 roku nastąpiła jego odbudowa, a do świątyni dobudowano wieżę, która stała się jednym z jej charakterystycznych elementów.
W 1777 roku, za sprawą ówczesnego proboszcza, ks. Hermana Kruschego, kościół przeszedł gruntowny remont, podczas którego został przebudowany w stylu barokowym. Projekt tej przebudowy opracował słynny architekt, Jan Innocenty Töpper z Prudnika, który znacząco wpłynął na ostateczny wygląd świątyni.
Więcej na temat historii tej wyjątkowej świątyni można znaleźć w osobnym artykule dostępnym pod tym linkiem: Parafia Bożego Ciała i św. Norberta w Opolu-Czarnowąsach.
Architektura i wnętrze kościoła
Kościół Bożego Ciała i św. Norberta w Opolu-Czarnowąsach to obiekt o niezwykle bogatej architekturze i wnętrzu, które zasługują na szczegółowe omówienie. Trójprzęsłowe prezbiterium zamknięte jest prostą ścianą, która charakteryzuje się zaokrąglonymi narożnikami, co nadaje całości elegancki wygląd.
W przybudówce znajdują się dwie kruchty; jedna z nich jest połączona z klasztorem, co podkreśla związek między przestrzenią sakralną a życiem zakonnym. Z północnej strony kościoła umiejscowiona jest prostokątna zakrystia, która harmonijnie łączy się z kwadratową wieżą, wypełniającą narożnik pomiędzy prezbiterium a nawą. Całość wieńczy dawny prostokątny korpus nawy, w którym wbudowano węższą część o charakterze przedsionka, z kruchtami po jego bokach.
Wnętrze świątyni zachwyca jednolitym stylem barokowo-klasycystycznym, który pochodzi z okresu przebudowy w 1777 roku. Centralnym punktem wnętrza jest główny ołtarz, który posiada sarkofagową mensę; na jej szczycie umieszczono częściowo przekształcone tabernakulum z rzeźbami aniołów po bokach. Ołtarz zdobi grupa ukrzyżowania umieszczona na drzwiczkach oraz baranek eucharystyczny w zwieńczeniu. Retabulum przyścienne ołtarza zostało ujęte parami kolumn oraz rzeźbami św. Piotra, św. Mikołaja, św. Pawła i św. Augustyna, które dodają temu miejscu wyjątkowego charakteru.
Środkową część ołtarza zajmuje obraz przedstawiający św. Norberta, co jeszcze bardziej podkreśla związek kościoła z tym świętym. Dwa boczne ołtarze są analogiczne, z których lewy zdobią rzeźby dwóch świętych norbertańskich oraz obraz Wniebowzięcia NMP. Z kolei prawy ołtarz ozdobiony jest rzeźbami dwóch zakonnic i obrazem św. Augustyna.
Ambona, z kolei, została przepięknie udekorowana rzeźbami cnót oraz płaskorzeźbą Chrystusa Siewcy umieszczoną na parapecie, a nad nią znajduje się rzeźba personifikacji wiary adorowana przez anioły. Warto również wspomnieć o bocznej kaplicy, gdzie znajduje się marmurowa chrzcielnica z XVIII wieku, która jest nie tylko funkcjonalnym elementem, ale także pięknym dziełem sztuki.
Organy
Instrument organy w kościele Bożego Ciała i św. Norberta w Opolu-Czarnowąsach zostały wybudowane przez Carla Spiegla. Proszę zwrócić uwagę, że pochodzący z 1784 roku prospekt organowy został zaprojektowany w sposób trójdzielny, gdzie pośrodku znajdują się małe organy, a po bokach umieszczono dwa większe zestawy. Cała konstrukcja jest zdobiona w stylu rokokowo-klasycystycznym, wzbogacona o motywy dekoracyjne w postaci wazonów i kratownic.
W celu dokładniejszego przedstawienia dyspozycji instrumentu, poniżej znajduje się szczegółowa tabela:
Manuał I | Manuał II | Pedał |
---|---|---|
1. Mixtur 2′ | 1. Liebl. gedeckt 16′ | 1. Violonbass 16′ |
2. Rauschquinte 2 2/3′ oraz 2′ | 2. Geigen principal 8′ | 2. Subbass 16′ |
3. Octave 4′ | 3. Aeoline 8′ | 3. Liebl. gedeckt 16′ |
4. Hohlflöte 4′ | 4. Vox coelestis 8′ | 4. Principal bass 8′ |
5. Doppelflöte 8′ | 5. Quintaton 8′ | 5. Cello 8′ |
6. Gambe 8′ | 6. Portunalflöte 8′ | 6. Gedeckt bass 8′ |
7. Gemshorn 8′ | 7. Liebl. gedeckt 8′ | – |
8. Principal 8′ | 8. Traversflöte 4′ | – |
9. Bourdon 16′ | 9. Flautotraverso 4′ | – |
– | 10. Flautodolce 4′ |
Przypisy
- Czarnowąsy ( Kościół Bożego Ciała) [online], musicamsacram.pl [dostęp 28.04.2024 r.]
- Rejestr zabytków nieruchomych – województwo opolskie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30.09.2024 r. [dostęp 23.01.2015 r.]
- Czarnowąsy: kościół Bożego Ciała i św. Norberta. [dostęp 24.01.2015 r.]
- Kościół parafialny w Czarnowąsach. [dostęp 23.01.2015 r.]
- a b c Kościół Bożego Ciała i św. Norberta w Czarnowąsach. [dostęp 24.01.2015 r.]
- Ochrona zabytków w latach 2008–2015, Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego.
Pozostałe obiekty w kategorii "Kościoły":
Kościół Chrystusa Króla w Opolu-Metalchemie | Kościół Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny w Opolu-Gosławicach | Kościół św. Aleksego w Opolu | Parafia św. Józefa w Opolu-Szczepanowicach | Parafia Przemienienia Pańskiego w Opolu | Parafia Matki Boskiej Bolesnej i św. Wojciecha w Opolu | Parafia Świętych Apostołów Piotra i Pawła w Opolu | Kościół św. Jana Nepomucena w Opolu-Sławicach | Kościół Przemienienia Pańskiego w Opolu | Kościół św. Anny Samotrzeciej w Opolu-Chmielowicach | Kościół św. Katarzyny Aleksandryjskiej w Opolu-Groszowicach | Kościół bł. Czesława Odrowąża w Opolu | Kościół św. Sebastiana w Opolu | Kościół Matki Boskiej Nieustającej Pomocy w Opolu-Nowej Wsi Królewskiej | Kościół Matki Boskiej Fatimskiej w Opolu-Grudzicach | Kościół św. Michała Archanioła w Opolu-Półwsi | Parafia św. Józefa Robotnika w Opolu-Wrzoskach | Parafia Matki Boskiej Fatimskiej w Opolu-Grudzicach | Kościół św. Katarzyny w Opolu-Bierkowicach | Kościół św. Karola Boromeusza w OpoluOceń: Kościół Bożego Ciała i św. Norberta w Opolu-Czarnowąsach