Wieża Piastowska w Opolu jest interesującą strukturą architektoniczną, która wyróżnia się swoją okrągłą formą i wolnostojącym charakterem. Zlokalizowana w południowo-wschodnim narożniku historycznych ruin Zamku Piastowskiego, jej historia sięga czasów średniowiecza.
Ta niegdyś kluczowa strażnica, usytuowana na wyspie Pasiece, stanowiła element obronny grodziska, które broniło mieszkańców przed najeźdźcami. Z północnej strony wieża sąsiaduje z Ostrówkiem, średniowieczną osadą, która również pełniła ważną rolę w obronności regionu.
Historia
„Obiekt ten stanowi jeden z najstarszych elementów obronnej architektury w Polsce. Życie tej struktury zaczęło się około roku 1300, kiedy to za rządów księcia Bolka I opolskiego wzniesiono ją jako stołp przynależący do opolskiego zamku księcia Kazimierza I. Jednakże wyniki niedawnych badań archeologicznych sugerują, że wieża mogła powstać nieco później, w połowie XIV wieku. Na owe czasy była to budowla imponująca i nowoczesna, zrealizowana z cegły. Stworzono ją na solidnym fundamencie z kamienia polnego, który sięga głębokości 6 m. Szerokość dolnej części murów dochodzi do 3 m.
W przeszłości do wieży prowadził otwór na wysokości 9 m, który obecnie jest zamurowany. Na tę wysokość można było wchodzić po drewnianym ganku, łączącym ją z murami zamku. Wnętrze wieży mieściło różne pomieszczenia, takie jak loch, kuchnia, izba, sala oraz wartownia.
W XX wieku, władze rejencji opolskiej doszły do wniosku, że zamek stał się zbędny i kosztowny w utrzymaniu, co skłoniło je do decyzji o jego zburzeniu. Dzięki zdecydowanym protestom polskiego mieszczaństwa oraz działaczy Związku Polaków w Niemczech, udało się ocalić jedynie wieżę. W 1928 roku zamek został zniszczony, a zachowana wieża została umieszczona w projekcie nowego gmachu rejencji opolskiej, który obecnie pełni funkcję siedziby Urzędu Wojewódzkiego.
Hełm wieży przeszedł wiele przebudów, podczas gdy same mury pozostawały niezwykle trwałe. Wieża przetrwała wielki pożar Opola w 1615 roku, ale podczas pożaru w 1739 roku straciła pierwotny, stożkowaty hełm, który zastąpiono blankami. Później na wieży znalazł się nowy stożkowaty hełm z granitowym szpicem, a w 1906 roku zmieniono go na dach namiotowy, pokryty dachówką. W 1934 roku dach zastąpiono cynkowym stożkiem, ozdobionym orłem, zaprojektowanym przez prof. Giesa. W 1957 roku wieża zyskała nowy, 11-metrowy hełm z granitowymi elementami, osiągając ostatecznie wysokość 42 m. W 1962 roku na szczyt wieży dodano ostrosłupową iglicę, na której umieszczono orła piastowskiego, wykonane przez Mariana Nowaka.
W wyniku nierównomiernego osiadania fundamentów Wieża Piastowska wykazuje lekkie przechylenie. Obecnie kąt odchylenia od pionu wynosi około 1,5 stopnia. Warto dodać, że przez lata towarzyszyły jej wykopaliska osad słowiańskich z X i XI wieku, odkryte podczas budowy amfiteatru opolskiego, które niestety zostały zasypane.
Wieża była zamknięta dla turystów od 22 czerwca 2011 roku do 2 czerwca 2014 roku, w trakcie którego przeprowadzono gruntowny remont. Po zakończeniu prac, w dniu 2 czerwca 2014 roku, Wieża Piastowska ponownie otworzyła swoje podwoje dla zwiedzających.
Godziny otwarcia
Wieża Piastowska w Opolu otwiera swoje drzwi dla zwiedzających w dni powszednie, a także w weekendy. W dni robocze, turyści mogą odwiedzać to miejsce w godzinach 9:00 do 17:00, natomiast w soboty oraz niedziele, w godzinach 11:00 do 16:00.
Warto jednak pamiętać, że w święta godziny otwarcia mogą ulegać zmianie, co należy brać pod uwagę planując wizytę. Dodatkowo, kasa biletowa zamykana jest na pół godziny przed końcem zwiedzania, więc warto zadbać o to, aby czas na zakup biletów był odpowiedni.
Forma zwiedzania
Całkowity czas zwiedzania wynosi około 30 minut, co pozwala na komfortowe zaznajomienie się z historią tego niezwykłego miejsca.
W programie znajdują się:
- opowieść przewodnika,
- wejście na wieżę i na jej taras widokowy,
- multimedialny pokaz, który jest szczególnie atrakcyjny dla najmłodszych.
Warto zauważyć, że multimedialny pokaz skierowany jest głównie do dzieci powyżej 6. roku życia, co czyni go doskonałą atrakcją dla rodzin z dziećmi.
Przypisy
- Javatech: Opole 2.0. Wieża Piastowska. Urząd Miasta Opola, 30.07.2007 r. [dostęp 03.03.2013 r.]
- a b „Spotkania z Zabytkami”. 6, s. 21, 2005 r.
- a b Urszula Zajączkowska. Zamek piastowski w 1903. „Nowa Trybuna Opolska”, s. 10, 23.04.2002 r. [dostęp 03.03.2013 r.]
- a b c Wieża Piastowska jest młodsza? Nowe odkrycie archeologów [dostęp 13.04.2014 r.]
- Urszula Zajączkowska: Zamek Piastowski w Opolu. Wydawnictwo MS, 2001 r. ISBN 83-914161-6-X. Brak numerów stron w książce
Pozostałe obiekty w kategorii "Inne obiekty":
Cementownia Odra | Elektrownia Opole | Lądowisko Opole | Wieża ciśnień w Opolu | Kamieniołom OdraOceń: Wieża Piastowska w Opolu