Parafia Ewangelicko-Augsburska w Opolu

---

Historia parafii

Osobny artykuł na temat historii związanej z Kaplicą Ewangelicko-Augsburską w Opolu ukazuje, jak długości sięgają początki nauki reformacyjnej w tym regionie. W Opolu działalność ks. Marcina Lutra datuje się na około 1524 roku. Wczesnym orędownikiem jego idei był kanonik ks. Lorency Jost, który od 1527 roku przez niemal 25 lat głosił kazania w kościele św. Krzyża, czyli obecnej katedrze.

W tym okresie, w górnym klasztorze dominikanów, rozpoczęto regularne nauczanie młodzieży na podstawie Katechizmu Lutra. W 1535 roku margrabia Jerzy, znany jako Pobożny, który objął władzę w Opolu, wspierał rozwój Reformacji i powołał ewangelickiego kaznodzieję do odprawiania nabożeństw w kościele „na górce”. Nabożeństwa miały także miejsce w kaplicy zamkowej.

Rok 1552 przyniósł jednak zmiany, kiedy ks. Jost zrezygnował z pracy duszpasterskiej z powodu choroby. To spowodowało zaprzestanie ewangelickich nabożeństw w świątyni św. Krzyża z braku odpowiedniego następcy. Kościół „na górce” był obsługiwany przez duchownych z Niemiec oraz przez byłego przeora klasztoru, Erazma. W roku 1558, po wydaleniu Laurencjusza, kościół przyklasztorny zamknięto dla luteran, co zmusiło ewangelików do odbywania długich wędrówek w poszukiwaniu miejsc do modlitwy, które prowadziły ich do Brzegu, Wrocławia, Namysłowa, Olesna, a nawet Świdnicy.

Wobec zaostrzającej się sytuacji, ewangelicy podejmowali próby odprawiania nabożeństw w domach prywatnych, co odbywało się w tajemnicy po dalszych zakazach. W latach 1566-1568 bezskutecznie starali się o przejęcie opuszczonego kościoła minorytów znanego jako „dolny”. Okres kontrreformacji był trudnym czasem dla ewangelików, ponieważ wiele dekad zlikwidowano wszystko, co posiadało charakter ewangelicki. Pożar w 1615 roku zniszczył zakupiony kościół, a pozwolenie na budowę nowego obiektu uzyskano w 1622 roku dzięki księciu Gabrielowi Bethlenowi, lecz wkrótce kościół zamknięto i zburzono na rozkaz cesarza.

W roku 1630 cesarz Ferdynand II wydał zarządzenie zakazujące ewangelikom dążenia do gromadzenia się w obrębie murów miejskich. Chociaż podczas wojny trzydziestoletniej ewangelickie nabożeństwa czasami były wznawiane, całkowicie zaprzestano ich odprawiania w roku 1644.

Dopiero sto lat później, po przejęciu władzy w Opolu przez Prusaków, ewangelicy powrócili do miasta w 1742 roku, a w pobliżu garnizonu powstała cywilna parafia ewangelicka. Składała się głównie z urzędników, rzemieślników oraz fabrykantów, którzy przybyli z Niemiec. W 1749 roku otwarto szkołę ewangelicką i rozpoczęto starania o budowę kościoła, ale te próby również zakończyły się niepowodzeniem. Dopiero po interwencjach u ministra pruskiego, w 1811 roku ewangelicy zdobyli kościół przyklasztorny po minorytach, a w 1837 roku dokonano przejęcia zabudowań klasztornych, co pozwoliło na dalszy rozwój życia kościelnego.

Przed I wojną światową parafia liczyła około 7,5 tysiąca wiernych, a w 1945 roku ich liczba wzrosła do około 10 tysięcy. Jednak dramatyczne zmiany po II wojnie światowej przyniosły wiele trudności. Mienie kościelne zostało skonfiskowane przez państwo jako poniemieckie, a ewangelicy zostali masowo wysiedleni. Pozostało jedynie około 500 wiernych, którzy nie mieli duszpasterza, gdyż dotychczasowi duchowni wracali z ewakuacji, a wielu z nich zostało wysiedlonych.

W wyniku starań członków parafii, w 1946 roku odzyskano kaplicę cmentarną na cmentarzu przy ul. Wrocławskiej. W końcu 1945 roku ks. Karol Klus, który przybył do parafii w Kluczborku, podjął również działania na rzecz opolskiego zbór, aż w 1947 roku ks. Karol Sztwiertnia z Goleszowa zaczynał odprawiać nabożeństwa w okolicznych parafiach: w Gogolinie, Krapkowicach, Walidrogach, Grabiach, Ozimku, Fosowskiem i Zawadzkiem.

Ta sytuacja trwała do 1951 roku, kiedy to pomoc do parafii przyszedł absolwent Wydziału Teologii Ewangelickiej Uniwersytetu Warszawskiego, Ernst Oborny, który zamieszkał w Krapkowicach i został mianowany wikariuszem senioralnym. Po pięciu latach został administratorem parafii jednak zmarł w 1961 roku. W tym samym roku wybory na proboszcza wygrał ks. Stanisław Żwak, który pełnił tę funkcję przez blisko 30 lat, aż do 1990 roku.

Po okresie działalności ks. Obornego w połowie lat 50. udało się odzyskać od władz miejskich dwa budynki na ul. Kropidły i Pasiecznej. Parafianie przekształcili dużą salę na kaplicę, jednak na przydział materiałów budowlanych czekano do 1967 roku. Uroczystość poświęcenia nowej kaplicy miała miejsce 24 marca 1968 roku.

W lipcu 1997 roku kaplica na Pasiece spotkała się z żywiołem powodziowym, co zniszczyło całe jej wyposażenie. Po ustąpieniu wody rozpoczęto remont, a dzięki wsparciu luteran z kraju i zagranicy, ponowne poświęcenie miało miejsce w październiku 1998 roku.

Filiały

Parafia Ewangelicko-Augsburska w Opolu ma kilka filii, które prowadzą regularne nabożeństwa w różnych lokalizacjach. Oto szczegóły dotyczące tych miejsc:

• Gogolin – w tej miejscowości znajduje się kościół przy ul. Strzeleckiej, gdzie nabożeństwa odbywają się w drugą i czwartą niedzielę miesiąca o godz. 9:00,
• Osiny – kościół usytuowany przy ul. Opolskiej 14 jest otwarty w czwartą niedzielę miesiąca o godz. 14:00,
• Ozimek – w tej miejscowości przy ulicy Wyzwolenia 5 nabożeństwa mają miejsce w pierwszą i trzecią niedzielę miesiąca, o godz. 9:00. Warto zaznaczyć, że do 1962 roku w Ozimku funkcjonowała osobna parafia,
• Prószków – w tej wsi znajduje się kościół, który nie jest już używany.

Te fónje stanowią ważny element lokalnej wspólnoty, oferując miejsce do modlitwy i refleksji dla wiernych.

Działalność parafii

W ramach działalności parafii Ewangelicko-Augsburskiej w Opolu odbywa się wiele różnych inicjatyw, które mają na celu integrację społeczności oraz wsparcie osób potrzebujących. Oto kluczowe aktywności:

• Spotkania studentów organizowane są od października, w każdy poniedziałek o godz. 19:00,
• Spotkania młodzieży odbywają się w drugi oraz czwarty piątek miesiąca o godz. 18:30,
• Spotkania dla pań realizowane są zgodnie z harmonogramem,
• Próby chóru parafialnego mają miejsce we wtorki o godz. 18:00,
• Próby zespołu młodzieżowego „Effata” odbywają się w piątki o godz. 18:00,
• Wypożyczalnia sprzętu dla osób chorych i niepełnosprawnych znajduje się pod adresem ul. Kropidły 5 i czynna jest w każdą środę w godzinach 15:00-17:00 (tel. 0-77 4530690),
• Biblioteka Chrześcijańska przy ul. Sempołowskiej 2 jest otwarta we wtorki i czwartki w godzinach 17:00-19:00,
• Audycje radiowe są organizowane w kilku miejscach:
• Radio Plus (w Opolu 107,9FM): program „Echo Ewangelickie” – soboty o godz. 17:20 – 17:55,
• Radio Opole (w Opolu 103,2 FM):
• audycja Danuty Starzec „Inny horyzont” – I niedziela miesiąca o godz. 7:35,
• „Okruchy ze Stołu Pańskiego” – III niedziela miesiąca o godz. 11:10,
• audycja ekumeniczna Danuty Starzec „Forum wiary” – niedziele o godz. 17:45.
• Stowarzyszenie Hospicjum Opolskie prowadzi prace adaptacyjne w budynku przyszłego hospicjum oraz organizuje szkolenia dla wolontariuszy. Dodatkowo, działa Centrum Opieki Hospicyjnej, które zapewnia opiekę w domach chorych.

---

Oceń: Parafia Ewangelicko-Augsburska w Opolu

---